Oke mensen, vandaag gaan we het hebben over een heel interessant onderwerp! Wat moet je doen om een zo effectief mogelijk product te maken. The Usability Process.
Mijn focus hier zal voornamelijk zijn op web & apps, maar usability is belangrijk voor vrijwel alle werkbare producten. Denk maar aan een TV, een afstandbediening, zelfs een vaatwasser en wasmachine. Maar aangezien mijn specialiteiten daar niet liggen laat ik de nuance verschillen liggen en ga ik door op wat ik weet. Yes? Dan brand ik los..
Gebruikers & Organisatie
Het volgende zal vrij logisch klinken, maar zonder gebruikers is een product vrij waardeloos. Een product zal zich dus moeten focussen op de gebruikers behoeften. Vaak hebben organisaties een idee van wat ze willen, maar als de markt er niet op zit te wachten ben je geld aan het verspillen. Zoek dus uit wat de gebruiker wilt.
Houdt interviews met beoogde gebruikers & organisatie
Daarentegen wil je de organisatie niet geheel achterwege laten. Want ja, die hebben natuurlijk ook een belang in het product. Wat het doet en wat zij willen dat de gebruiker uitvoert. Als je straks een product ontworpen hebt dat de gebruiker dient, maar verder geen toegevoegde waarde heeft voor de organisatie heb je nog steeds niks. Zoek dus uit wat is het grootste belang van de organisatie om dit product te willen ontwikkelen.
Vragen die bijvoorbeeld gaan over het doel, doelstellingen en doelgroep kunnen je helpen een beeld te vormen.
Kruip in de huid van de gebruiker
Na een gebruikers onderzoek kun je een beeld voor jezelf vormen van hoe deze gebruiker in het leven staat.
Je gaat bezig met het opzetten van persona’s. Fictieve mensen bedenken over het beoogde doelgroep.
Op deze manier ga je in de schoenen van de gebruiker staan. Je stelt je voor hoe deze gebruikers het product gaan gebruiken. Als dat helder is kun je customer journey’s maken.
De makkelijkste weg vinden
Het concept is vrij simpel. Het product wat je moet ontwerpen heeft een doel of meerdere doelen. Met een customer journey bedenk je de ideale weg van hoe een gebruiker tot deze doel gaat komen.
Je kan hiervoor flowcharts gebruiken. Tools als smartdraw, visio of draw.io kunnen hierbij helpen.
Analoog is soms zelfs beter. Sticky notes, helpt met het brainstormen en uitwerken van ideeën.
Houdt het simpel en maak de ‘journey’ niet te ingewikkeld. Zoals Steve Krug zegt in zijn boek “Don’t make me think” ‘Het is niet de hoeveelheid clicks dat tot irritatie leid, maar of de weg naar je doel logisch is’.
Geef een gebruiker niet het gevoel alsof hij in een doolhof zit. Bedien de gebruiker en laat hem zo min mogelijk nadenken.
Eerst de bouwstenen
Als jij net als mij bent dan wil je zo snel mogelijk naar het eind product werken. Ik vind het echt geweldig om prachtige producten te ontwerpen. Alsof ik een kunstenaar ben en bedenk de gehele uitstraling van de app of website. En dan.. komen er nog enorm veel aanpassingen.. Ik dacht dat ik het zo goed wist.. frustrerend.
Wireframes kan je ook tekenen.
Soms is het gewoon niet handig om direct een visueel ontwerp te maken. Dit kost namelijk veel tijd en als er aanpassingen moeten komen in de hiërarchie of logica, zou je bijna net zo goed overnieuw kunnen beginnen.
Kom eerst overeen met de klant waar de bouwstenen moeten staan, zodat het geheel logischer aanvoelt. Dit worden wireframes genoemd. Gebruik geen kleuren en geen visueel mooie elementen. Houdt het simpel.
Kan ik met de knoppen spelen?
Wireframes gemaakt? Geweldig! Daar kun je echt toffe dingen mee doen. Want met wireframes heb je alles uitgedacht qua knoppen, acties en flow. Je ziet het helemaal voor je.
Van wireframes maak je een klik model, zodat je kan toetsen of jou geweldige ideeën ook daadwerkelijk werken.
Pff wat een werk en je hebt nog steeds geen garantie ;). Nee helaas niet. Het toetsen van ideeën is wel het leukste van dit werk. Je komt erachter of je in de goede richting zit en vaak zullen gebruikers je verassen aan mogelijkheden waar je nooit aan gedacht hebt en toch zo logisch aanvoelen.
Een klik model noem je een prototype. Het werkt niet echt, maar simuleert de ervaring. Je kan een prototype maken in programma’s als Adobe XD, Invision Studio & je kan ook plaatjes uploaden naar invision. Bij invision kun je dan online een prototype maken.
Wat doen die mensen toch? Ik snap het niet.
Oke oke oke, laat ik even duidelijk zijn. Een usability test als onderwerp is groot. Daar heb ik nu niet de tijd voor. Dat zal in een andere blog artikel aanbod komen. Maar nu even in het kort.
Een usability test kan lang of kort zijn. Je schrijft eerst wat scenario’s uit die te maken hebben met het doel of doelstelling van de organisatie. Scenario’s zijn een opdracht dat de gebruiker gaat uitvoeren. Deze scenario’s mogen niet sturend zijn. Iets als “Koop een schoen” kan al een scenario zijn.
Een usability test kun je beter opnemen.
Als je qua budget & tijd crap zit kun je ook denken aan Guerilla Testing. Met Guerilla Testing voer je een test uit om een idee te toetsen. Het is 10 minuten per persoon, niet langer. Achteraf kan je eventueel nog wat vragen mocht dat nodig zijn. Je kan zo in een zeer korte tijd enorm waardevolle bevindingen opdoen.
Er wordt geadviseerd om op niet meer dan 5 personen een usability test uit te voeren. Meer zal geen extra informatie opleveren.
Ohja, gebruikers kunnen geen fouten maken. Snappen ze iets niet, dan ligt het aan het systeem, niet aan de gebruiker… 😉 stel ze op hun gemak. Wanneer mensen getest worden hebben ze vaak het gevoel dat ze het goed moeten doen. Dat is juist niet wat je wilt toetsen.
Bevindingen, bevindingen
Na een usability test heb je als het goed is een bak vol met bevindingen. Deze kun je groeperen op belangrijk, minder belangrijk, vrijwel verwaarloosbaar.
Ook heb je nu betere inzichten in hoe het product eruit moet komen te zien. Maar hoe nu verder?
Dit ligt een beetje aan tijd en budget. Maar je kan je wireframe verbeteren en vervolgens nog een usability test uitvoeren. Of je gaat door en maakt een visueel ontwerp. Waardoor er eindelijk een concept wordt gemaakt van het visuele product.
Houdt er rekening mee dat een product nooit helemaal perfect kan zijn en niet voor iedereen zal doen wat zij willen dat het doet. Soms moet je gewoon doorgaan en niet bang zijn om iets live te brengen.
Een product is zelfs na livegang namelijk nog niet af. Als een organisatie het belangrijk vindt dat een product meegaat en optimaliseert zullen ze het blijven toetsen en verbeteren.
Dat er wat met gebruikers feedback wordt gedaan, want dan neem je de gebruiker serieus. En zullen de gebruikers het product ook meer waarderen.
Tot slot, nog even dit
Er zijn vele manieren om een usability proces uit te voeren. Dit is mijn visie en ik sta zeker open voor verbeteringen.
Als je nog tips of adviezen hebt. Het niet eens bent met bepaalde standpunten. Mail mij.